دشتستان بزرگ- اعظم معارفی: برای تشخیص دیابت و پره دیابت(پیش دیابت) آزمایشات مختلفی انجام می شود که در اغلب اوقات آزمایش باید دوبار تکرار شود تا تشخیص قطعی داده شود اگر دکتر شما تشخیص دهد که سطح قند خون شما بسیار بالاست و یا اگر شما دچار علایم کلاسیک قند خون بالا هستید نیاز به آزمایش دوم نیست و پزشک می تواند با همان آزمایش اول دیابت شما را تشخیص دهد .

قبل از اینکه در مورد آزمایشات توضیح داده شود اشاره کوتاهی به انواع دیابت ها می کنیم
انواع دیابت :
دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۲
دیابت حاملگی
دیابت همراه با بیماری های دیگر

■ دیابت نوع ۱:
زمانی فرد به این دیابت مبتلا می شود که سلول های لوزالمعده دیگر هیچ انسولینی ترشح نکند ،اکثر مبتلایان به دیابت نوع ۱ را کودکان و نوجوانان و افراد زیر ۳۰ سال تشکیل می دهند.

■دیابت نوع ۲:
این نوع دیابت مهم ترین نوع دیابت بزرگسالان معروف است حدود ۹۰٪ دیابتی ها دچار این نوع دیابت هستند.در بدن این افراد ابتدا انسولین به اندازه کافی ترشح می شود اما به عللی موثر واقع نمی شود .اصولا اختلال در پاسخ هورمونی و مقاومت به انسولین عامل اصلی ایجاد افزایش قند خون است.در بسیاری از افراد علایم دیابت نوع ۲ چندان مشهود نیست و یا اینکه بروز و پیشروی آن بسیار کند است و به همین دلیل تشخیص این نوع دیابت غالبا دیر هنگام صورت می گیرد.و به صورت تصادفی تشخیص داده می شود.اگر به دیابت نوع ۲ مبتلا هستید بدانید پایه و اساس درمان غیر از آموزش ،برنامه غذایی صحیح و فعالیت جسمی (ورزش) است .

■ دیابت حاملگی:
حدود ۳ تا ۵ درصد از خانم های باردار به خصوص در اواخر دوران حاملگی ،به دیابت مبتلا می شوند خانم های باردار که استعداد ابتلا به دیابت در ایشان وجود دارد دارای عوامل خطرزایی بسیاری هستند که احتمال حاملگی در ایشان شایع تر است اگر چه بعد از زایمان دیابت ازبین برود اما ممکن است در بارداری بعدی مجددا ظاهر گردد.
حدود ۵۰ درصد خانم هایی که طی دوران حاملگی دچار دیابت می شوند ممکن است بطور دائمی به دیابت مبتلا شوند.

■دیابت همراه با بیماری های دیگر:
در برخی از افراد مبتلا به بعضی از بیماری ها و به عنوان مثال تالاسمی،بیماری های لوزالمعده،بیماری غدد درون ریز و… دیابت نیز بروز می کند .

■ پره دیابت یا پیش دیابت
قبل از اینکه افراد به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند،ابتدا در مرحله پره دیابت (پیش دیابت) قرار می گیرند در این مرحله قند خون بالا تر از میزان طبیعی می باشد.اما قند خون به اندازه نیست که به آن دیابت گفته شود.افرادی که در فاز پیش دیابت می باشند می توانند با اصلاح شیوه زندگی خود با مصرف مواد غذایی سالم ،کاهش وزرن،پرهیز از استرس و فعالیت بدنی روزانه احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهند.تشخیص زود هنگام پره دیابت به کنترل قند خون و جلوگیری از ابتلا به دیابت کمک موثری می کند.

fasting blood suger(FBS):
واژه fasting یعنی بعد از مدت کوتاهی گرسنگی قند خون اندازه گیری شود که این مدت ۱۰ تا ۱۲ ساعت می باشد.بطور کلی قند خون در آزمایش های خون به شکل FBS(قند خون ناشتا)نشان داده می شود.
پزشک متخصص می تواند با آزمایش قند خون ناشتا و FBS که معیاری از عملکرد لوزالمعده و ترشح انسولین می باشد تعیین کند که آیا شما در دوره دیابت پنهان قرار دارید یا به دیابت مبتلا گشته اید.در صورتی که آزمایش قند خون ناشتا شما عددی بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد نشانگر آن است که شما در دوره دیابت پنهان(پیش دیابت) قرار دارید و چنانچه از ۱۲۶ بیشتر باشد بیانگر ابتلای کامل دیابت است.



■ گلوکز ۲ ساعته (۲hpp):
آزمایش گلوکز ۲ ساعته،نشان دهنده توانایی فرد در حذف گلوکز اضافی از جریان خون است.پس از مصرف خوراکی عمل جذب سریعا انجام شده و مقدار خون گلوکز بالا می رود.هیپرگلیسمی(افزایش قند) افزایش آزادسازی انسولین را تحریک کرده و در افراد عادی پاسخ انسولینی به حدی است که در عرض ۲ ساعت قسمت عمده گلوکز اضافی پاک شده و افزایش چندانی پیش نمی آید.
در افراد مبتلا به دیابت خفیف ممکن است قند خون ناشتا عادی باشد اما پس از صرف غذا افزایش نشان دهد و برگشت به حالت عادی توام با تاخیر باشد.
در آزمایش گلوکز ۲ ساعته ابتدا یک نمونه ناشتا گرفته می شود و پس از آن به بیمار اجازه خوردن غذا(صبحانه یا نهار)یا محلول گلوکز به میزان ۷۵ گرم داده می شود. پس از آن بیمار باید به حالت استراحت باقی بماند بعد از ۲ ساعت خونگیری مجدد انجام شده و مقدار گلوکز اندازه گیری می شود.
محدوده طبیعی افراد نرمال ۱۳۰> افراد مبتلا به دیابت ۲۰۰< ■تست BSیا blood sugar چنانچه آزمایش اتفاقی قند خون برابر با ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر باشد و همراه با وجود علایم و نشانه ها می تواند نشان دهنده ابتلا به دیابت باشد.علایم شامل تکرر ادرار ،تشنگی فراوان،کاهش وزن بدون علت و سایر علایم شامل خستگی ،تاری دید،افزایش اشتها ،زخم های که بهبود نمی یابند باشند. ■تست GTT یا تحمل گلوکز خوراکی: ابتدا یک نمونه خون ناشتا از بیمار گرفته می شود و سپس بیمار محلول گلوکز را می خورد باید دقت کرد که زمان خوردن گلوکز از ۵ دقیقه تجاوز ننماید. ( ۷۵ گرم برای بیماران معمولی ،۱۰۰ گرم برای زنان حامله و ۱/۷۵ گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بدن برای کودکان حل شده در ۳۰۰ میلی لیتر آب همراه مقداری اسانس لیمو برای راحتی بیمار تا بتواند آنرا بهتر میل کند ) بلافاصله زمان را یادداشت می کنیم .و در فواصل ۶۰،۱۲۰،۱۸۰ دقیقه از بیمار خون می گیریم. محدوده طبیعی در افراد نرمال ساعت اول ۱۸۰>
ساعت دوم ۱۵۵> و ساعت سوم ۱۴۰>


■آزمایش HbA1c:
گلوکز به آسانی وارد گلبول های قرمز می شود و طی یک واکنش غیر آنزیمی، کند،غیر قابل برگشت و متناسب با غلظت گلوکز سرم در طی ۱۲۰ روز عمر گلبول قرمز به هموگلوبین متصل می شود.بنابراین با توجه به نیمه عمر واقعی گلبول قرمز (۷_۶هفته) و نیمه عمر تئوریک آنها (۹_۸ هفته) سطح HbA1c در خون نشان دهنده متوسط قند خون در طی ۶ الی ۹ هفته گذشته بوده،امروزه این تست کاربرد وسیعی به عنوان شاخص کنترل متابولیک (دراز مدت) در بیماران دیابتیک دارد.و میزان موفقیت درمانهای که به روش های مختلف انجام می شود.به وسیله این تست ارزیابی می شود.و همین طور اندازه گیری این تست در بیماران بازتابی از صحت اندازه گیری قند خون می باشد.


دستگاه کوباس c311 یکی از بهترین و منحصر به فردترین دستگاه های اندازه گیری تست های آزمایشگاهی می باشد که این دستگاه در استان بوشهر فقط در اختیار آزمایشگاه پاستور برازجان می باشد و کلیه آزمایشات شما از جمله قند و HbA1c با دقت بالا انجام می شود.